شانه و تراکم چیست؟ این سوال به عنوان یکی از اصلی ترین سوالاتی است که در هنگام خرید فرش برای خریداران ایجاد می شود.
دانستن جواب این سوال به مشتری در انتخاب بهترین و با کیفیت ترین فرش ماشینی کمک می کند.
امروزه فرش های ماشینی از تنوع بسیار بالایی برخوردارند شما می توانید هر مدل فرش با جنس و الیافی که می خواهید خریداری کنید.
اما موضوع قابل توجه و مهمی که باید توجه داشته باشید تار و پود فرش مورد نظر است به عبارتی تار و پود نقش مهمی را در اصالت فرش تعیین می کند.
در ادامه این مقاله قصد داریم به بررسی تار و پود فرش های ماشینی که در واقع همان شانه و تراکم می باشد اشاره کنیم.
شانه و تراکم چیست؟
یکی از رایج ترین اصطلاحاتی که امروزه هنگام خرید فرش می شنوید، شانه و تراکم است و فروشندگان قبل از بررسی قیمت ها به این اصطلاحات اشاره می کنند.
بگذارید ابتدا در مورد فرش ماشینی صحبت کنم، که از همه مهم تر است.
در واقع به تعداد ریشه های بافته شده در عرض یک متری فرش، تراکم جانبی یا شانه فرش می گویند.
به عنوان مثال با یک فرش 500 شانه تعداد گره در هر متر عرض فرش 500 گره است.
شانه های رایج موجود در بازار شامل فرش های 700، 1000، 1200 و 1500 شانه می باشد.
به تعداد ریشه های بافته شده در امتداد فرش، تراکم فرش می گویند.
البته تراکم فرش تعریف دیگری دارد: اگر تعداد گره های بافته شده در امتداد فرش را دو برابر کنیم، دوباره به تراکم فرش می رسیم.
مثلاً در فرش ماشینی با تراکم 3000 تعداد گره در هر متر طول برابر با نصف تراکم یعنی 1500 گره است.
تراکم طولی فرش در واقع میزان تراکم پذیری فرش را تعیین می کند و هر چه بیشتر باشد وزن فرش نیز بیشتر می شود.
اهمیت این دو ویژگی شانه و تراکم به دلیل زیبایی فرش و ظاهر جذاب آن است، یعنی بین این دو ویژگی و ظرافت فرش رابطه واسط وجود دارد.
هر چه تعداد شانه و تراکم فرش بیشتر باشد، فرش ظریف تر است و تفاوت چندانی با فرش دستباف ندارد.
البته ناگفته نماند که با افزایش تراکم، مقاومت فرش در برابر حرارت، مواد شوینده و … افزایش می یابد.
در حال حاضر فرش های ماشینی با تراکم های 2550، 3000، 3600 و 4500 در بازار موجود است.
تعداد و تراکم شانه ها هیچ ربطی به کیفیت فرش ندارد بنابراین اگر فروشنده به این موضوع اشاره می کند صرفا برای افزایش فروش است.
به طور کلی فرش های 700 شانه با کمترین تعداد شانه و کمترین تراکم ضخامت بیشتری نسبت به سایر شانه ها دارند.
فرش 1200 شانه در مقایسه با سایر شانه ها بسیار ظریف و زیبا است، اما ضخامت آن بسیار کمتر است.
تشخیص شانه و تراکم فرش ماشینی
یکی از ساده ترین راه ها برای تعیین شانه فرش یا تراکم عرضی فرش ماشینی محاسبه گره های فرش است.
به عبارت دقیق تر، در عرض یک سانتی متر از فرش باید عدد مشخصی وجود داشته باشد.
مثلا در فرش 700 شانه در هر سانتی متر فرش باید 7 گره یا ریشه وجود داشته باشد.
تعداد این ریشه ها با توجه به شانه فرش متفاوت است.
یکی از راه های تعیین تراکم فرش مانند شانه، شمارش گره های فرش است.
اما نکته بسیار مهم این است که برای فرش هایی با تراکم بیشتر از 2000 تعداد گره در هر متر طولی برابر با یک سوم تراکم خواهد بود.
مثلاً در فرش ماشینی با تراکم 3000 در هر متر طول 1000 گره وجود دارد.
انواع فرش از لحاظ شانه و تراکم
با افزایش تقاضا برای فرش ماشینی، تنوع شانه و تراکم آنها نیز افزایش یافته است، همانطور که در قسمت قبل اشاره کردیم، با افزایش تعداد شانه و تراکم، فرش ها ظرافت بیشتری پیدا می کنند.
فرش های 500 شانه کمترین تراکم برشی یا تراکم شانه را دارند.
این مدل فرش برای مکان های پر رفت و آمد و شلوغ مناسب است.
فرش ماشینی 700 شانه یکی از مدل های کفپوش ماشینی است که از ظرافت کمتری نسبت به فرش 1000 شانه و 1200 برخوردار است اما از استحکام و طول عمر بسیار بالایی برخوردار است.
امروزه فرش های 700 شانه نسبت به سایر فرش ها محبوبیت بیشتری دارند.
رابطه تراکم با کیفیت فرش ماشینی
شاخصه شانه و تراکم فرش فقط بیانگر میزان وزن فرش است و تنها می توانید از این تراکم طولی و عرضی فرش به این موضوع پی ببرید.
برای درک این موضوع که دوام و طول عمر فرش به چه میزان است لازم است به شاخصه های دیگر همانند وزن، نوع الیاف و … دقت داشته باشید.
همچنین شما می توانید با توجه به گارانتی و اطلاعات درج شده در محصول، کیفیت و طول عمر مطلوب آن را به طور حدودی پیش بینی کنید.
علت مهم بودن تراکم فرش
جذابیت ظاهری و بافت فرش یکی از علل مهم انتخاب فرش است که باید آن را در نظر داشته باشید.
رنگ و طرح و نقشه فرش که نیز از عوامل دیگری است که به جذابیت بصری دکوراسیون بیش از بیش می افزاید.
اما تراکم فرش یکی از عواملی است که در مقاومت و دوام فرش نقش بسیار ویژه ای را ایفا می کند.
با پاخور روزانه که روی فرش صورت می گیرد فرش اگر از تراکم پایینی برخوردار باشد سریعا حالت اولیه خود را از دست می دهد.
در ادامه به راحتی می توانید به چرایی این مسئله پی ببرید.
بافت فرش
بافت فرش ماشینی به عنوان یکی از ملاک هایی است که نمای بصری فرش و قابلیت حس کردن لطافت فرش را رقم می زند.
وقتی که روی فرش راه می روید دو حالت وجود دارد اول اینکه لطافت و ظاهر خود را حفظ کند یا در طول زمان، حالت و نمای خود را از دست دهد.
در صورتی که وسایل سنگین همانند پایه مبل، کمد و … روی فرش قرار بگیرد، فرش سریعا حالت خود را از دست می دهد و به بیانی دیگر فرش ضخامت خود را از دست می دهد و دچار ساییدگی می شود.
زیبایی فرش
ظاهر فرش به جذابیت و زیبایی دکوراسیون نیز کمک می کند، شما به راحتی می توانید با عوض کردن فرش دکوراسیون، جلوی فوق العاده ای را در منزل خود خلق کنید.
سعی کنید طرح و نقش فرش را با شانه و تراکم تطبیق دهید این موضوع باعث می شود فضای منزل جذاب تر شود.
برای اینکه فرش ماشینی خریداری شده دارای طول عمر بالایی باشد لازم است به درستی از آن نگهداری کنید.
در مراتب زمانی مختلف آن را غبارروبی کنید، همه موارد ذکر شده در بالا به همراه انتخاب درست شانه و تراکم فرش به حفظ حالت اولیه فرش کمک می کند.
رعایت حداقل ها در انتخاب تراکم فرش
زمانی که قصد خرید فرش ماشینی را دارید سعی کنید متناسب با مکان مورد استفاده شانه و تراکم آن را انتخاب کنید.
برای فضای نشیمن منزل، حداقل تراکم 3600 را در نظر داشته باشید، هر چقدر میزان تراکم فرش افزایش یابد طول عمر و دوام فرش افزایش می یابد و به همان میزان هزینه آن نیز گران تر می شود.